Interdyscyplinarny wymiar zdrowia

Opis

pod redakcją Joanny Żółtańskiej i Małgorzaty Bujnowskiej

Zdrowie – pojęcie trudne do zdefiniowania… Istnieje wiele definicji, ale czy jest taka, która w pełni wszystkich satysfakcjonuje i obejmuje całkowicie jego interdyscyplinarny wymiar? Rozważając ten temat, musimy zauważyć, że zdrowie nie zawsze możemy obiektywnie ocenić, często musimy dostrzegać skomplikowane konstrukcje o wymiarze społecznym, ekonomicznym i duchowym, które mają bezpośrednie przełożenie na jego stan. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa zdrowie jako całkowity dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie wyłącznie brak choroby czy ułomności. Z powyższej definicji wynika, że zdrowie jest to zdolność do normalnego funkcjonowania organizmu, umiejętność adaptacji w zmieniającym się środowisku, pewien potencjał fizyczny lub psychiczny dający możliwość rozwijania aktywności, wyraz równowagi i harmonii możliwości fizycznych, psychicznych i społecznych, dzięki której jednostka lub cała grupa może realizować swoje życiowe aspiracje oraz zmieniać środowisko. Istnieje wiele różnych prób klasyfikacji czynników wpływających na zdrowie. Do lat siedemdziesiątych XX wieku uważano, że zdrowie w największym stopniu zależy od służby zdrowia. Następnie M. Lalonde wyróżnił 4 podstawowe grupy czynników i określił ich procentowy wpływ na zdrowie: styl życia (ok. 50%) – jako czynnik najważniejszy, w mniejszym stopniu środowisko fizyczne i społeczne (ok. 20%), czynniki genetyczne (ok. 20%) oraz organizacje opieki medycznej (ok. 10%). Obecnie zwraca się uwagę, że w największym stopniu na zdrowie ludzi wpływają czynniki społeczno-ekonomiczne, a wśród nich m.in.: dochody, status społeczny, poziom wykształcenia, wsparcie społeczne. Od tych czynników zależy też styl życia ludzi, który może sprzyjać zdrowiu lub nie. Ubóstwo, niski poziom wykształcenia są przyczynami nierówności społecznych. Ludzie o niskim statusie społeczno-ekonomicznym mają gorsze zdrowie, podejmują częściej zachowania ryzykowne oraz mają utrudniony dostęp do instytucji ochrony zdrowia. Z drugiej zaś strony potrzeba bycia zdrowym, sprawnym, posiadania atrakcyjnego wyglądu, prowadzenia zdrowego stylu życia i prawidłowego sposobu odżywiania coraz silniej utrwala się w świadomości społecznej. Stale też zwiększa się zapotrzebowanie na różnorodne formy terapii, diety i aktywności fizycznej prowadzące do poprawy zdrowia i lepszej jakości życia. W monografii Interdyscyplinarny wymiar zdrowia starano się ukazać różne aspekty dotyczące zdrowia i choroby. Zebrane artykuły dotyczą wielu dyscyplin naukowych, aby uświadomić czytelnikowi wielowątkowość i wieloaspektowość problemów związanych ze zdrowiem człowieka i jakością jego życia.

Legnica 2016,
s. 148,
ISBN 978-83-61389-23-1